जय जय श्री राम…! श्री राम मंदिराची प्राणप्रतिष्ठा आणि मंदिराचे लोकार्पण येत्या २२ जानेवारी २०२४ ला होणार आहे. माझं अल्पश ज्ञान आणि भगवान श्री राम मंदिर या गांभीर्य विषय असून , मला या विषयावर लिहण्याची प्रेरणा ईश्वराने दिली आणि ती मी आज तुमचा समोर घेऊन येत आहे.
राम मंदिराच्या 495 वर्षाचा इतिहास हा इतिहास खूप मोठा आहे आणि तो एका आर्टिकल मध्ये कव्हर करणं शक्य नाही.
राम मंदिराचा इतिहास ते प्राणप्रतिष्ठा आणि मंदिराच्या लोकार्पण दिवसापर्यंत चा काळ कसा होता याविषयी चला तर मग जाणून घेऊया “History of shree Ram Mandir in marathi”…!
राम मंदिराचा 495 वर्षाचा काळ | History of ram mandir
1528 :- भगवान राम जन्मभूमीवर मुघल सम्राट बाबत सेनापती मिर बाकी याने या जागेवर मंदिर तोडून मशिदीचे बांधकाम करण्याचे आदेश दिले
1853 ते 1949 :- 1853 मध्ये या मशिदीच्या अवतीभवती जातीय दंगली झाल्या त्यानंतर 1859 मध्ये ब्रिटिश सरकारने ही जागा आपल्या ताब्यात घेतली सरकारने या जागेच्या अवतीभोवती कुंपण बांधले आणि असे ठरवण्यात आले की मुस्लिम लोकांनी आत आणि हिंदू लोकांनी बाहेर पूजा करावी
1949 :- 23 सप्टेंबर 1949 रोजी, ज्यावेळेस भगवान श्रीराम ची मूर्ती त्या जागेवर प्रकट झाली. ही मूर्ती प्रकट झाल्याचा दावा हिंदू समुदायाकडून करण्यात आला. तसेच मुस्लिम समुदायाने ही मूर्ती कोणीतरी रात्री मशिदीमध्ये ठेवली असा दावा केला.
या कारणास्तव दोन्ही समुदायांमध्ये तणावपूर्ण वातावरण निर्माण झाले आणि त्या वेळचे उत्तर प्रदेश सरकारने मूर्ती हटवण्याचेही आदेश दिले होते परंतु त्यावेळी जिल्हा दंडाधिकारी के नायर यांनी उत्तर प्रदेश सरकारचा मूर्ती घटवण्याच्या आदेशाला नकार दिला.
1950 :- फैजाबाद दिवाणी न्यायालयात हिंदू समाजाने दोन याचिका दाखल केल्या एक म्हणजे जन्मभूमीवर मूर्ती बसवण्याचे आणि दुसरी म्हणजे भगवान रामाची पूजा करण्याची
1961 :- उत्तर प्रदेश मध्ये सुनी वक्फ बोर्डने जमीन ताब्यात घेण्याचे त्याचबरोबर मूर्ती हटवण्याची याचिका दाखल केली
1984 :- हिंदूंना पूजा करण्याची परवानगी दिली आणि जमीन वास्तूवरील कुलूप काढण्याचे आदेश के एम पांडे यांनी दिला आणि त्यावेळी चे सरकारचा पण याला विरोध न होता.
1990 :- 30 कोठारी बंधूच खूप मोठं योगदान रामलला चा जन्मभूमी मध्ये आहे. 30 ऑक्टोबर 1990 मध्ये कारसेवा यात्रे मध्ये अयोध्या ला जाऊन या मशिदी चा घुमर वरती भगवा झेंडा फडकावला होता. त्या नंतर २ नोव्हेंबर ला जेव्हा कारसेवकानी हनुमान गडी ते अयोध्या पर्यंत पायी मिरवणूक काढली होती त्या वेळची उत्तर प्रदेश सरकार ने या हि मिरवणूक उधळवून लावण्या साठी यात्रे वरती गोळी बारीची निर्देश दिले होते. २२ जानेवारी ला त्यांना खऱ्या अर्थाने न्याय मिळणार आहे.
- शरद कोठारी (वय 20 वर्ष )
- राम कुमार कोठारी (वय 23 वर्ष)
- अधिक बघा
1992 :- हा इतिहासातील ऐतिहासिक वर्ष म्हटले जाईल कारण की या दिवशी विश्व हिंदू परिषद आणि शिवसेनेच्या हजारो कार्यकर्त्यांनी ही वास्तू पाडली होती. 06 डिसेंबर 1992 या रोजी हजारोंच्या संख्येने कार सेवक आयोध्येला पोहोचले होते. ही वास्तू पाडल्यानंतर याचे पडसाद देशभरात बघायला मिळाले जागोजागी आणि प्रत्येक राज्यात हजारच्या संख्येने दंगली उसळल्या आणि याच्यात बऱ्याच लोकांचे जीवही गेले. ज्या मध्ये १५ कारसेवक मृत पावले होते ,शहीद झाले होते. ज्या मध्ये दोघे कोठारी बांधूनचा समावेश होता.
2002 :- कार सेवक गोधरा स्थानकावरून अयोध्येला निघाले होते त्याचवेळी काही समाजकंटकांनी या स्थानकाच्या उभी असलेल्या ट्रेनला आग लावली त्यामध्ये कारसेवक मृत पावले होते. त्यामुळे गुजरात मध्ये जातीय दंगली उसळल्या या दंगलीत हजाराहून अधिक लोकांची जीवित हानी झाली
2010 :- अलाहाबाद उच्च न्यायालयाने जमीन तीन भागात विभागली यामध्ये राम लल्ला विराजमान, सुनी वक्फ बोर्डने, निर्मोही
2011 :- 2010 च्या निर्णयाला सर्वोच्च न्यायालयाने स्थगिती दिली.
2019 :- 9 नोव्हेंबर 2019 रोजी सुप्रीम कोर्टाचा ऐतिहासिक निर्णय.
2020 :- मंदिराच्या बांधकामाचा समारंभ यावर्षी संपन्न झाला
2024 :- प्रभु श्री रामाच्या भव्य मंदिराचे लोकार्पण 22 जानेवारी 2024 या दिवशी होणार आहे.
राम मंदिराचे मुख्य शिल्पकार कोण आहेत? | Who is the main architect of Ram Mandir
राम मंदिराची मूळ रचना १९८८ साली अहमदाबादच्या सुप्रसिद्ध सोमपुरा कुटुंबाने तयार केली होती. हा कुटुंब जगभरातील १०० पेक्षा अधिक मंदिरांचे रचनाकार आहे, आणि त्यांच्या १५ पिढ्यांचा इतिहास भारतीय मंदिर स्थापत्यकलेशी जोडलेला आहे. २०२० मध्ये, त्यांनी या ऐतिहासिक राम मंदिरासाठी नवीन रूपरेखा साकारली, ज्यात काही मूलगामी बदल केले गेले. मंदिराची नवी रचना भव्य असून ते २३५ फूट रुंद, ३६० फूट लांब आणि १६१ फूट उंच असेल. या प्रकल्पाचे मुख्य वास्तुविशारद चंद्रकांत सोमपुरा असून, त्यांच्यासोबत त्यांची दोन मुले निखिल आणि आशिष सोमपुरा हे देखील मंदिराची रचना साकारत आहेत. हे मंदिर भारतीय स्थापत्यशैलीतील ‘नागरा’ पद्धतीचे उत्कृष्ट उदाहरण असेल.
मंदिर संकुलात एक प्रार्थना हॉल, “रामकथा कुंज” (व्याख्यान हॉल), एक वैदिक पाठशाळा, संतांसाठी निवासस्थाने, यती निवास (अभ्यागत वसतिगृह), संग्रहालये आणि इतर सुविधा यांचा समावेश असेल. एकदा हे संकुल पूर्ण झाल्यावर, ते जगातील तिसऱ्या क्रमांकाचे सर्वात मोठे हिंदू मंदिर म्हणून ओळखले जाईल. २०१९ मध्ये प्रयाग कुंभमेळ्यात या मंदिराचे मॉडेल सर्वांसमोर प्रदर्शित करण्यात आले, ज्याने भाविकांना मंदिराच्या भविष्यातील भव्यतेची झलक दिली.
राम मंदिर अयोध्या निर्माण लागत, समय
सर्वोच्च न्यायालयाच्या म्हणण्यानुसार स्थानिक प्रशासनाने एकूण 67.07 एकर जमीन ट्रस्टला दिली. या मध्ये ट्रस्ट 10 एकर जमिनीवर मंदिर आणि बाकी जागेवर प्रार्थना कक्ष, अतिथीगृहे आणि सुविधा केंद्रे यासारख्या इतर सुविधांसाठी वापरली जाईल.
या प्रकल्पासाठी अंदाजे 1८00 कोटी रुपये खर्च झालेत त्यापैकी 300 ते 400 कोटी रुपये मंदिर बांधकामासाठी वापरण्यात येणार असून उर्वरित रुपये इतर बांधकामासाठी वापरण्यात आले आहेत. मूर्ती जवळजवळ 4.5 उंच आहे आणि 3 फूट रुंद आहे या मूर्तीचे वजन जवळ जवळ 200 किलो आहे.
मार्च २०२० मध्ये श्री रामजन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र ट्रस्टने राम मंदिराच्या निर्मितीचा पहिला टप्पा सुरू केला. पण त्याचवेळी, चीन-भारत संघर्षामुळे आणि भारतात लागू झालेल्या कोविड-१९ महामारी लॉकडाऊनमुळे हे काम थोड्या काळासाठी थांबवावे लागले. सपाटीकरण आणि उत्खनन सुरू असताना प्राचीन शिवलिंग, खांब, आणि काही तुटलेल्या मूर्ती आढळल्या, ज्याने या स्थळाच्या ऐतिहासिक महत्त्वाची खात्री दिली. मार्च २५, २०२० रोजी प्रभू रामाची मूर्ती तात्पुरत्या ठिकाणी हलवण्यासाठी उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ यांचे विशेष आगमन झाले.
या बांधकामाच्या सुरुवातीसाठी, विश्व हिंदू परिषदेने एक विशेष विजय महामंत्र जप विधी आयोजित केला, ज्यामध्ये ६ एप्रिल २०२० रोजी देशभरातील लोक एकत्र येऊन “श्री राम, जय राम, जय जय राम” या मंत्राचा जप करतील. या विधीचा उद्देश मंदिराच्या बांधकामातील सर्व अडथळ्यांवर विजय मिळवण्याचा होता.
मंदिराच्या बांधकामाच्या देखरेखीचे दायित्व लार्सन अँड टुब्रोला देण्यात आले. त्यांच्या समवेत सेंट्रल बिल्डिंग रिसर्च इन्स्टिट्यूट, नॅशनल जिओफिजिकल रिसर्च इन्स्टिट्यूट आणि IIT चे तज्ञ मंडळ माती परीक्षण, काँक्रीट आणि रचना यांसारख्या विविध कामांत मार्गदर्शन करत आहेत. इतकेच नव्हे, भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इसरो) ने मंदिराखाली वाहणारा सरयू नदीचा प्रवाह ओळखल्याचे अहवालात नोंदवले आहे, ज्यामुळे मंदिराच्या जागेच्या पायाभरणीस अधिक स्थिरता मिळण्याची शक्यता आहे. राजस्थानमधून आणलेले ६०० हजार घनफूट वाळूचे दगड आणि बन्सी पर्वताचे खडक मंदिराच्या रचनेत वापरण्यात येणार आहेत.
५ ऑगस्ट २०२० रोजी पायाभरणी समारंभाने मंदिराचे बांधकाम अधिकृतपणे पुन्हा सुरू झाले. या सोहळ्यापूर्वी तीन दिवसांचा विशेष वैदिक विधी पार पडला, ज्यामध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी ४० किलो चांदीची वीट पायाभरणी म्हणून ठेवली. ४ ऑगस्टला रामरचना पूजा पार पडली, ज्यामध्ये सर्व प्रमुख देवतांचे आमंत्रण करण्यात आले.
भूमीपूजनाच्या निमित्ताने भारतभरातील धार्मिक स्थळांची माती आणि विविध नद्यांचे पवित्र जल गोळा करण्यात आले. गंगा, यमुना, सिंधू, आणि प्रयागराज येथील सरस्वतीपासून ते कावेरी नदी आणि आसाममधील कामाख्या मंदिरांपर्यंत अनेक पवित्र स्थळांमधून जल गोळा करण्यात आले. याशिवाय देशभरातील हिंदू, जैन मंदिरे आणि गुरुद्वारांमधूनही माती पाठवण्यात आली. विदेशातील मंदिरांनी देखील आभासी सेवा आयोजित केली होती, तर अमेरिकेतील टाइम्स स्क्वेअरवर प्रभू रामाची प्रतिमा प्रदर्शित करण्याची योजना आखण्यात आली.
या ऐतिहासिक सोहळ्यात हनुमानगढी परिसरातील ७००० मंदिरांना दिवे लावून सहभागी होण्यास सांगण्यात आले, आणि अयोध्येतील मुस्लिम भाविक देखील भूमिपूजन सोहळ्याला उत्सुकतेने सामील झाले. विविध धर्मातील आध्यात्मिक नेत्यांना या कार्यक्रमासाठी आमंत्रित करण्यात आले, ज्याने भारतातील धार्मिक एकात्मतेला एक नवे वळण दिले.
FAQ
राम मंदिरापूर्वी काय होते?
1528 :- भगवान राम जन्मभूमीवर मुघल सम्राट बाबत सेनापती मिर बाकी याने या जागेवर मंदिर तोडून मशिदीचे बांधकाम करण्याचे आदेश दिले
राम मंदिर कोण बांधणार आहे ?
राम मंदिराचे मुख्य शिल्पकार चंद्रकांत सोमपुरा आहेत. या मधे त्यांची दोन मुले – निखिल आणि आशिष हे सहाय्य करतील जे तितकेच प्रसिद्ध वास्तुविशारद आहेत. या कुटुंबाचा मोठा इतिहास आहे
अयोध्या की स्थापना किसने की?
महापुराण रामायणानुसार, शहराची स्थापना विवसवान (सूर्य) यांचा मुलगा वैवस्वत मनु महाराज यांनी केली होती. मथुरेच्या इतिहासानुसार, वैवस्वत मनूचा जन्म इ.स.पूर्व ६६७३ च्या सुमारास झाला.
READ MORE
1.RINKU SINGH FAMILY-LIFE STORY-IPL CAREER
2.सावित्रीबाई फुले मराठीत माहिती | Savitribai Phule information in Marathi
3.गुरू पौर्णिमा संपूर्ण माहिती 2024 | Guru Poornima complete information 2024